Ryokan: monnik en dichter.

 

 

Ryokan, een korte introductie

Ik hou erg van de gedichten van Taigu Ryokan (1758-1831). De eenvoudige, directe

beschrijving van het leven van een teruggetrokken, verlichte bedelmonnik heeft mij lange

tijd geïnspireerd; zo wilde ik ook wel gaan leven. Dat is totaal anders gelopen;

ik werk elke dag met mensen, en leef in een grote stad. Tja, zo gaan die dingen.

 

Dichters die aan hem verwant zijn zijn bijvoorbeeld P'ang Yun en Han Shan uit China, of

Ikkyu Sojun en Hakuin Ekaku uit Japan.

 

Ryokan had geen discipelen, woonde niet in een tempel, en was in de ogen van de

wereld een arme bedelmonnik die het grootste deel van zijn leven in het vaak

besneeuwde landschap rond de Kugami berg doorbracht. Hij bewonderde de Soto Zen

leringen van met name Dogen Zenji en het onconventionele leven en poëzie van Han-

Shan. Hij weigerde diverse malen om boeddhistisch priester te worden, wilde niet vereerd

worden en leefde een groot deel van zijn leven in een simpele hut. Tijdens zijn leven is er

nooit een verzamelde collectie gedichten uitgebracht. Zijn leven bestond grotendeels uit

zitten in zen meditatie, door de bossen zwerven, met kinderen spelen, lezen en schrijven

van poëzie, kalligrafie en een enkele keer met vrienden wijn drinken in het dorp. 

 

Meer informatie over zijn leven en gedichten vind je hier, hier, en hier. 

 

De vertaling is van mijn eigen hand, en altijd gebaseerd op Engelse vertalingen. Mijn

kennis van het oud- Japans is namelijk niet geweldig. 

 

De maan kan in deze gedichten gelezen worden als een symbool voor verlichting.

 

 

De eerste lentedagen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De eerste lentedagen – de hemel is

helder blauw, de zon enorm en warm.

Alles is nu groen aan t worden.

 

Ik loop met mijn eenvoudige kom het dorp in

om te bedelen voor mijn dagelijkse maaltijd.

 

De kinderen zien me staan bij de tempelpoort

komen blij om me heen staan,

trekken aan mijn armen totdat ik stil sta.

 

Ik zet mijn kom op een witte rots,

hang mijn tas aan een tak

 

Eerst gaan we touwtrekken met gevlochten gras

daarna omstebeurt zingen en houden we een balletje in de lucht:

Ik schop de bal en zij zingen; zij schoppen en ik zing.

 

De tijd vergeten, de uren vliegen voorbij.

 

Mensen die voorbij lopen wijzen me aan en lachen:

“Waarom gedraag je je als een dwaas?”

Ik knik met mijn hoofd maar geef geen antwoord.

Ik zou iets kunnen zeggen, maar waarom?

 

Wil je weten waar mijn hart vol van is?

Vanaf het begin van de tijd: alleen maar dit! alleen maar dit!

 

 

Als een klein beekje

 

 

Als een een klein beekje

dat zijn weg zoekt

tussen de bemoste stenen

word ook ik

rustig

helder

en transparant

 

 

Maan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

De dief liet het achter

de maan

voor mijn raam

 

 

Wegstervend

  

Deze wereld 

een wegstervende

berg echo

leeg en

niet werkelijk. 

 

Binnen

de lichte sneeuw

zijn drieduizend werelden.

 

 In die werelden

valt lichte sneeuw.

  

De sneeuw

bedekt mijn hut 

terwijl het donker wordt.   

 

Ook mijn hart is volledig verteerd.

 

 

Tweesprong

 

Dit jaar bij de tweesprong,

na een dag van bedelen,

bleef ik hangen

bij de dorpstempel.

 

Kinderen verzamelen zich

rondom mij,

fluisterend

 

“De gekke monnik is

terug gekeerd

om te spelen.”

 

 

Hou je hart helder

 

 

Hou je hart helder en transparant

en je zult nooit gebonden zijn.

 

Maar met slechts één enkele verstorende gedachte,

zijn er tienduizenden vormen van afleiding.

 

Als de talloze dingen je aandacht vasthouden,

verdwaal je verder en verder.

 

Hoe pijnlijk om te zien;

mensen, helemaal in zichzelf verwikkeld.

 

 

Nooit afkeurend

 

 

In de ochtend, buigend naar allen,

in de avond, buigend naar allen.

 

Mijn enige verplichting  is anderen respecteren.

Gegroet, nooit afkeurende Bodhisattva

 

In hemel en op aarde staat hij alleen.

 

Een echte monnik

heeft maar één ding nodig.

 

Een hart als een

nooit afkeurende Boeddha.

 

 

Droomwereld

 

 

In deze droomwereld

            soezen we

            en praten over dromen-

                                                    droom, droom verder

                                                                                         zo veel je maar wilt.

 

 

Koppig

 

 

In koppige stommiteit leef ik, alleen

bevriend met bomen en kruiden.

 

Te lui om goed en fout te leren,

lach ik om mezelf, negeer de anderen.

 

Til mijn dunne botten op, steek de stroom over.

een zak in mijn hand, gezegend door het lente weer.

 

Zo levend is er niets dat ontbreekt,

vrede met de hele wereld.

 

Je vinger wijst naar de maan

maar de vinger is blind tot de maan verschijnt.

 

Welke verbinding hebben maan en vinger?

 

Zijn ze gescheiden of verbonden?

Dit is een vraag voor beginners

verzwolgen in een zee van onwetendheid.

 

Maar wie voorbij de metafoor kijkt

weet; er is geen vinger, er is geen maan.

 

 

In mijn jeugd

 

In mijn jeugd zette ik de studie aan de kant

en streefde er naar een heilige te worden.

 

Streng en eenvoudig levend als een bedelmonnik

zwierf ik her en der gedurende vele lentes.

 

Uiteindelijk keerde ik huiswaarts

en ging vlak onder een bergpiek leven.

 

Ik leef nu vredig in een hut van gras,

luisterend naar de vogels voor muziek.

 

Wolken zijn mijn beste buren.

 

Beneden is een heldere bron

waar ik lichaam en geest verfris.

 

Boven zijn machtige dennen en eiken

die zorgen voor schaduw en brandhout.

 

Vrij, zo vrij, iedere dag weer –

ik wil hier nooit meer weggaan !

 

 

Domkop

 

Ja, ik ben echt een domkop

 

levend tussen bomen en planten.

 

 

Bevraag me alsjeblieft niet over illusie en verlichting

 

deze oude man glimlacht gewoon voor zichzelf.

 

 

Ik waad door stromen met knokige benen

 

en draag een zak met me mee in mooi voorjaarsweer

 

 

Zo is mijn leven

 

de wereld is mij niets verplicht.

 

 

 

 

Mijn huis

 

 

Mijn huis is diep verstopt in het bos.

 

Ieder jaar groeit de klimop weer wat langer dan het jaar daarvoor.

 

Niet verstoord door de gebeurtenissen van de wereld leef ik op mijn gemak,

het zingen van de houthakkers bereikt me nog maar zelden.

 

Terwijl de zon aan de hemel staat verstel ik mijn kleren,

als ik naar de maan kijk lees ik heilige teksten hardop aan mezelf voor.

 

Laat me wat advies geven aan volgers en gelovigen:

om van de immensiteit van het leven te genieten heb je niet veel nodig.

 

 

Te lui om ambitieus te zijn 

 

 

Te lui om ambitieus te zijn

laat ik de wereld voor zichzelf zorgen.

 

Voor tien dagen rijst in mijn zak

een bundel twijgen voor de haard.

 

Waarom kletsen over verblinding en verlichting ?

 

Luisterend naar de nachtelijke regen op mijn dak

zit ik comfortabel, beide benen gestrekt

 

 

 

 

Terugkerend

 

 

Terugkerend naar mijn dorp na vele jaren afwezigheid

neem ik een kamer in de herberg en luister naar de regen
 

Eén mantel, één kom is alles wat ik heb

Ik steek wierook aan en ga wat moeizaam in meditatie zitten

De hele nacht een constante motregen buiten het donkere raam

Binnen, schrijnende herinnneringen aan de lange jaren van mijn pelgrimstocht.

 

 

Versmeltend

 

 

Versmeltend met de wind

valt de sneeuw.

 

Versmeltend met de sneeuw

blaast de wind.

 

Bij de haard

strek ik mijn benen.

 

Opgesloten in deze hut

doe ik niets en de tijd gaat voorbij.

 

De dagen tellend

merk ik dat ook februari

 

gekomen is en gegaan

als een droom.